Proparacaine

Tên thuốc gốc (Hoạt chất)

Proparacaine (proparacain).

Loại thuốc

Thuốc tê tại chỗ (dùng trong nhãn khoa).

Dạng thuốc và hàm lượng

Dung dịch thuốc nhỏ mắt vô trùng, đẳng trương: 0,5%.

Proparacaine dùng để gây tê bề mặt trong các thủ thuật ở mắt như: Đo áp lực nội nhãn bằng nhãn áp kế, lấy bỏ dị vật và khâu vết thương, nạo giác mạc hoặc kết mạc, kiểm tra góc tiền phòng, phẫu thuật đục thủy tinh thể và các trường hợp cần thiết phải chỉ định gây tê bề mặt.

Proparacaine là chất gây tê bề mặt mạnh, tác dụng nhanh được sử dụng trong nhãn khoa. Chất gây tê này thay đổi tính thấm của màng tế bào thần kinh đối với các ion natri, từ đó ngăn chặn sự dẫn truyền tín hiệu thần kinh và ngăn sự tạo thành điện thế hoạt động.

Proparacaine dễ dàng thấm qua bề mặt niêm mạc và hữu hiệu trong gây tê tại chỗ. Proparacaine được sử dụng chủ yếu trong nhãn khoa và rất ít khi gây kích ứng hoặc giãn đồng tử.

Hấp thu

Sau khi nhỏ mắt, thuốc nhanh chóng được hấp thu vào vòng tuần hoàn và nhanh chóng bị phân huỷ trong huyết tương. Tác dụng gây tê của thuốc Proparacaine xuất hiện trong vòng 30 giây và duy trì trong một thời gian tương đối ngắn (khoảng 15 phút).

Phân bố

Chưa có thông tin.

Chuyển hóa và thải trừ: Không có thông tin.

Tương tác với các thuốc khác

Sử dụng chung proparacaine với các thuốc gây tê tại chỗ khác như bupivacaine có thể làm tăng độc tính của các thuốc này.

Hyaluronidase có thể làm tăng khả năng hấp thu của proparacaine, làm gia tăng độc tính toàn thân của thuốc.

Sử dụng dược liệu St John’s Wort trước khi tiến hành thủ thuật có gây tê với proparacaine có thể dẫn tới các biến chứng như hạ huyết áp. Cần ngừng sử dụng dược liệu này ít nhất 5 ngày trước khi sử dụng các thuốc gây tê.

Quá mẫn với bất kỳ thành phần nào của thuốc.

Cách dùng thuốc Proparacaine

Chỉ dùng nhỏ mắt, không để tiêm.

Sau khi nhỏ thuốc vào mắt, các biện pháp sau đây rất hữu hiệu để thuốc giảm hấp thu toàn thân: Nhắm chặt mí mắt trong 2 phút và chặn ống dẫn lệ ở sống mũi bằng ngón tay trong 2 phút.

Đóng chặt nắp lọ thuốc khi không sử dụng.

Người lớn

Đo áp lực nội nhãn bằng nhãn áp kế hoặc các thủ thuật ngắn: Nhỏ 1 hoặc 2 giọt trước khi tiến hành thủ thuật.

Tiểu phẫu như gắp bỏ dị vật, khâu vết thương: Nhỏ 1 hoặc 2 giọt Proparacaine vào mắt mỗi 5 - 10 phút, nhỏ từ 1 đến 3 lần.

Gây tê kéo dài trong phẫu thuật đục thuỷ tinh thể: Nhỏ 1 hoặc 2 giọt vào mắt mỗi 5 - 10 phút, nhỏ từ 3 - 5 lần.

Cắt chỉ khâu: Nhỏ 1 hoặc 2 giọt vào mắt 2 đến 3 phút trước khi loại bỏ chỉ khâu.

Trẻ em

Đo áp lực nội nhãn, loại bỏ dị vật hoặc khâu vết thương: Nhỏ 1 hoặc 2 giọt Proparacaine vào mắt, nhỏ một lần vào mỗi mắt trước khi tiến hành phẫu thuật.

Các thủ thuật ngắn liên quan đến kết mạc hoặc giác mạc: Nhỏ 1 giọt vào mỗi mắt, mỗi 5 - 10 phút, nhỏ từ 5 - 7 liều.

Thường gặp

Kích ứng nhẹ, tăng nháy mắt.

Hiếm gặp

Mờ mắt, đỏ mắt, nhạy cảm ánh sáng, chảy nước mắt, cảm giác đau nhói trong mắt.

Không xác định tần suất

Quá mẫn; ngất; mòn giác mạc, đục giác mạc, viêm giác mạc, nhìn mờ, sợ ánh sáng, giãn đồng tử, đau mắt, ngứa mắt, sưng mắt, khó chịu ở mắt, sung huyết mắt, tăng tiết nước mắt.

Lưu ý chung

Tác dụng gây tê tại chỗ của thuốc Proparacaine thường xuất hiện trong vòng 30 giây và có thể duy trì đến 15 phút. Tuy nhiên, sử dụng thuốc gây tê nhỏ mắt kéo dài có thể làm giảm thời gian duy trì tác dụng.

Dung dịch nhỏ mắt có chứa benzalkonium chloride có thể gây kích ứng và làm đổi màu kính áp trong mềm. Không đeo kính áp tròng cho tới khi thuốc tê hết tác dụng.

Thuốc chỉ được sử dụng trong nhãn khoa và không được tiêm.

Sử dụng kéo dài thuốc gây tê tại chỗ cho mắt có thể gây đục giác mạc vĩnh viễn kèm theo mất thị lực.

Sử dụng proparacaine thận trọng và hạn chế đối với các bệnh nhân có tiền sử dị ứng, bệnh nhân mắc bệnh tim hoặc cường giáp. Những bệnh nhân có nồng độ acetylcholinesterase trong huyết tương thấp và những bệnh nhân đang được điều trị bằng thuốc ức chế cholinesterase sẽ tăng nguy cơ gặp phải các tác dụng không mong muốn toàn thân khi dùng thuốc gây tê tại chỗ loại ester.

Nếu dùng thuốc trong thời gian dài có thể làm chậm quá trình làm lành vết thương

Độc tính toàn thân hiếm khi xảy ra, biểu hiện qua việc kích thích hệ thần kinh trung ương, sau đó là trầm cảm.

Trong thời gian gây mê, cần bảo vệ mắt tránh khỏi các loại hoá chất, dị vật gây kích ứng, tránh chạm vào mắt hoặc dụi mắt cho đến khi thuốc gây tê hết tác dụng.

Không để đầu ống nhỏ giọt của thuốc chạm vào bất kỳ vật gì để tránh làm tạp nhiễm dung dịch thuốc.

Proparacaine có thể gây viêm da dị ứng do tiếp xúc, do đó cần tránh dung dịch nhỏ mắt tiếp xúc với da.

Lưu ý với phụ nữ có thai

Mức độ an toàn đối với phụ nữ có thai: Loại C (theo phân loại của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ, FDA).

Các nghiên cứu về khả năng sinh sản của động vật khi sử dụng proparacaine chưa được tiến hành thực hiện. Không có đầy đủ dữ liệu chứng minh proparacaine có thể gây hại cho thai nhi hoặc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản khi dùng cho phụ nữ mang thai.

Chỉ nên sử dụng thuốc cho phụ nữ trong thai kỳ khi thật sự cần thiết.

Lưu ý với phụ nữ cho con bú

Chưa biết liệu proparacaine và các chất chuyển hoá có bài tiết qua sữa mẹ hay không, tuy nhiên nguy cơ đối với trẻ bú sữa mẹ không thể loại trừ. Cần cân nhắc lợi ích và nguy cơ của việc sử dụng thuốc đối với mẹ và trẻ để quyết định nên ngừng cho con bú hay ngừng điều trị với dung dịch nhỏ mắt proparacaine.

Lưu ý khi lái xe và vận hành máy móc

Nhìn mờ tạm thời hoặc những rối loạn về thị lực có thể ảnh hưởng tới khả năng lái xe và vận hành máy móc. Nếu bệnh nhân nhìn mờ sau khi nhỏ mắt, cần chờ cho đến khi nhìn rõ rồi mới tiếp tục lái xe hoặc vận hành máy móc.

Quên liều Proparacaine và xử trí

Việc sử dụng thuốc thường được thực hiện bởi nhân viên y tế nên ít có khả năng quên liều.

Quá liều và xử trí

Quá liều và độc tính

Các triệu chứng toàn thân có thể biểu hiện như kích thích hệ thần kinh trung ương bao gồm lo âu, run và co giật; sau suy nhược hệ thần kinh trung ương có thể dẫn đến mất nhận thức và ngừng hô hấp.

Cách xử lý khi quá liều

Điều trị các tác dụng toàn thân bằng điều trị triệu chứng và điều trị nâng đỡ. Có thể loại bỏ lượng proparacaine quá liều bằng cách rửa mắt với nước ấm.