Lecithin

Lecithin là gì?

Lecithin là chất béo tự nhiên được tìm thấy ở nhiều nguồn động, thực vật. Trong cơ thể, lecithin được sản xuất ở gan.

Tuy nhiên, ngày nay chất lecithin đã được thương mại dùng trong ngành công nghiệp mỹ phẩm và y tế. Các sản phẩm chứa chất bổ sung lecithin có thể dùng trong điều trị cholesterol cao như một biện pháp hỗ trợ cũng như dùng trong điều trị viêm loét đại tràng, ...

Trong thực phẩm, lecithin thường có nguồn gốc chủ yếu là từ đậu nành (bán dưới dạng viên nang), bên cạnh đó là từ hạt hướng dương (có cả dạng bột và dạng lỏng), trứng…. Trong khi đó, mỡ động vật, cá, bắp ít khi được dùng chế biến lecithin. Lưu ý là tuy đậu nành phổ biến nhưng lecithin từ hướng dương mới là lựa chọn tốt cho những người tránh sử dụng thực phẩm biến đổi gen. Quá trình chiết xuất lecithin từ hướng dương cũng ít sử dụng hóa chất hơn từ đậu nành.

Lecithin không phải một chất đơn lẻ mà là một nhóm các chất. Nó vừa được dùng như một chất bổ sung chất béo thiết yếu vừa được sản xuất cho nhiều mục đích khác. Chính vì mang lại nhiều tác dụng nên chúng ta cần phải sử dụng đúng liều lượng, hợp lý để không gây ra những tác dụng phụ không mong muốn.

Điều chế sản xuất

Trước đây, lecithin được sản xuất từ não bò, nhưng về sau nó được chuyển sang chiết xuất từ trứng, gan (do những liên quan đến vấn đề về bệnh bò điên). Tuy nhiên, hiện nay hai loại lecithin phổ biến nhất được sản xuất đó là loại chiết xuất từ hạt hướng dương (Sun Flower Lecithin) và loại chiết xuất từ đậu nành (Soy Lecithin).

Cơ chế hoạt động

Lecithin hoạt động như một chất nhũ hóa, có nghĩa là nó làm cho chất béo và dầu không trộn lẫn với các chất khác.

Trong chăm sóc da, lecithin được dùng bôi ngoài da trong các sản phẩm mỹ phẩm có chứa thành phần này.

Với dạng sản phẩm uống bổ sung, hiện không có liều lượng khuyến cáo chính thức cho lecithin. Mỗi chất bổ sung lecithin dù ở dạng viên nang, bột hay chất lỏng đều phải có hướng dẫn sử dụng về liều lượng, vì vậy bạn nên làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất trên bao bì.

Lecithin hiện nay được sử dụng rộng rãi trong đời sống với vai trò chất nhũ hóa trong ngành công nghiệp thực phẩm, dược phẩm và mỹ phẩm. Lecithin còn được đề xuất sử dụng trong điều trị tăng cholesterol trong máu, rối loạn thần kinh, rối loạn hưng cảm và bệnh gan.

Trong thực phẩm

Lecithin là phụ gia thực phẩm phổ biến trong các loại bánh kẹo, socola nhằm giúp hỗn hợp được pha trộn đồng nhất, cải thiện dòng đời sản phẩm và đôi khi được sử dụng như một lớp phủ.

Trong hệ nhũ tương, lecithin làm ổn định nhũ tương, cải thiện kết cấu. Lecithin còn làm giảm các chất béo trong bột nhào, bánh mì, trứng, giúp phân phối các thành phần trong bột, ổn định quá trình lên men, bảo vệ tế bào men trong bột khi đông lạnh, và hoạt động như chất chống dính.

Trong dược phẩm

Lecithin được các nhà sản xuất đưa vào ứng dụng trong điều chế thuốc để điều trị bệnh trầm cảm, mất trí nhớ, bệnh gan, bệnh túi mật, bệnh chàm…

Trong mỹ phẩm

Lecithin là thành phần góp mặt trong công thức mỹ phẩm làm kem dưỡng ẩm và phục hồi da nuôi dưỡng tế bào, giúp cải thiện cảm giác thô, nứt và kích ứng để làn da trông ngày càng mềm mại mượt mà hơn.

Lưu ý liều lượng bổ sung lecithin không được vượt quá 5.000 miligam/ngày.

Tuy lecithin là thành phần lành tính và hầu như an toàn với hầu hết mọi người nhưng nếu bạn thuộc nhóm người bị dị ứng trứng và dị ứng đậu nành cần đọc kỹ nhãn sản phẩm để chọn mua loại lecithin phù hợp. Trên thế giới hiện nay, hơn 90% đậu nành được sản xuất là loại đã được biến đổi gen nên lecithin có thể bị ảnh hưởng bởi hàm lượng thuốc trừ sâu lẫn chất tẩy trắng từ đậu nành.

Do đó, dù dùng lecithin bổ sung trong bất kỳ hình thức nào cũng cần chú ý những dấu hiệu bất thường (nếu có) để xử lý kịp thời.