Thuốc Broncho-Vaxom Adults

Tên gọi, danh pháp

Tên tiếng Việt: Hồ tiêu (Quả và Rễ).

Tên khác: Tiêu ăn; cổ nguyệt; hắc cổ nguyệt; bạch cổ nguyệt.

Tên khoa học: Piper nigrum L.

Đặc điểm tự nhiên

Hồ tiêu là một loại thực vật dây leo, thân dài khá nhẵn không có lông thường lấy rễ bám vào cây khác. Mối quan hệ giữa cây tựa và cây Hồ tiêu là quan hệ cộng sinh, nên khi người ta gỡ cây hồ tiêu ra khỏi cây tựa thì đa số cây Hồ tiêu sẽ bị chết. Thân hồ tiêu mọc cuốn và mang lá mọc cách. Lá hồ tiêu hơi giống lá trầu không nhưng lá hồ tiêu dài và thuôn hơn. Cây Hồ tiêu gồm hai loại nhánh xuất phát từ kẽ lá đó là loại nhánh mang quả và loại nhánh khác mang dinh dưỡng.

Hoa Hồ tiêu là một cụm hoa dạng đuôi sóc, thường rụng cả chùm khi chín. Quả Hồ tiêu dạng hình cầu nhỏ, có khoảng tầm 20 đến 30 quả trên một chùm. Khi sống có màu xanh lục và chuyển dần sang màu đỏ rồi đến màu vàng khi chín. Khi vận chuyển cây hồ tiêu đi xa cần cẩn thận vì đốt cây rất dòn nên tránh để cây khỏi chết.

Phân bố, thu hái, chế biến

Cây Hồ tiêu trồng chủ yếu ở nhiều tỉnh miền Nam nước ta, đặc biệt là các tỉnh Châu Đốc, Hà Tiên, Bà Rịa, Phú Quốc, Quảng Trị. Ở một số tỉnh miền Bắc như các vùng tại Vĩnh Linh đã bắt đầu trồng và đang gắng di chuyển dần ra phía bắc miền Bắc Việt Nam. Cây Hồ tiêu thu hoạch mỗi năm khoảng hai lần, sẽ có cách thu hái khác nhau phụ thuộc vào loại hồ tiêu đen hay hồ tiêu trắng.

Nếu muốn có Hồ tiêu đen sẽ hái lúc quả còn xanh nhưng không nên hái lúc quả quá non mà hái tầm chùm quả mới xuất hiện một số quả đỏ hay vàng. Vì quả quá non sẽ chưa có sọ khá giòn nên khi phơi dễ bị vỡ vụn. Còn đối với các quả khác xanh vừa lúc thì khi phơi quả nhăn nheo lại, ngả màu đen nên có tên là Hồ tiêu đen.

Nếu muốn có Hồ tiêu trắng (tiêu sọ) thu hoạch vào lúc quả thật chín. Tiếp đó lấy chân đạp và loại bỏ vỏ ngoài. Một cách khác có thể ngâm dưới nước trong vòng khoảng 3, 4 ngày, sau đó đạp loại bỏ vỏ đen rồi đem phơi khô. Tiêu sọ thì có màu trắng ngà hoặc xám, ít bị nhăn nheo và ít thơm hơn tiêu đen do lớp vỏ ngoài chứa tinh dầu đã bị loại đi nhưng bù lại vị sẽ cay hơn.

Bộ phận sử dụng

Quả, rễ.