Biển súc

Tên gọi, danh pháp

Tên Tiếng Việt: Biển súc.

Tên khác: Càng tôm; rau đắng; cây xương cá; biển trúc; biển biện; biển nam; phấn tiết thảo; đạo sinh thảo; biển trúc; vương sô; bách tiết thảo; trư nha thảo; thiết miên thảo; tàn trúc thảo.

Tên khoa học: Polygonum aviculare L. Họ: Polygonaceae (Rau răm).

Đặc điểm tự nhiên

Rau đắng là loại cây cỏ nhỏ, mọc bò trên mặt đất.

Thân cây có màu đỏ tím, có khi cây mọc cao khoảng 10 đến 30cm.

Lá rau đắng nhỏ, mọc so le và có bẹ chìa. Phiến lá rộng 0,4cm, chiều dài lá 1,5 - 2cm. Hoa màu hồng tím hoặc trắng, mọc thường 3 - 4 hoa ở kẽ lá. Quả ở cạnh, chứa một hạt đầu đen. Mùa hoa kéo dài suốt mùa hè.

Phân bố, thu hái, chế biến

Rau đắng phân bố rộng rãi tại Việt Nam, nhiều nhất ở Cao Bằng, Lạng Sơn, Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nội.

Rau đắng được trồng bằng hạt hoặc cây con và thường được thu hái toàn cây (cả rễ) vào mùa xuân, hạ.

Rau đắng có thể dùng tươi hay phơi khô để dành dùng dần.

Bộ phận sử dụng

Bộ phận dùng của rau đắng là toàn bộ cây (cả rễ).

Thành phần hóa học của rau đắng gồm có tannin, vitamin C, carotin, flavonoid, avicularin, quexetin và arabinoza, đường, tinh dầu, nhựa, sáp.

Liều lượng: 6 - 12g/ ngày.

Có thể dùng tươi sao khô hoặc phơi khô rồi sắc uống.

Nếu dùng giã nát để đắp ngoài thì không kể liều lượng.

Độc tính

Thí nghiệm trên thỏ và mèo cho thấy Biển súc có thể gây ra độc tính (liều gây chết khi uống là 20mg/kg thể trọng).

Đối tượng

Biển súc có vị đắng, tính hàn nên không lạm dụng vì nguy cơ tăng độc tính.

Bệnh nhân có thể trạng khỏe mạnh, không bị thấp nhiệt thì không nên dùng biển súc.

Chữa tiểu khó, tiểu buốt, sỏi thận

Bài 1: Độc vị rau đắng

Chuẩn bị: Rau đắng 12g.

Thực hiện: Rau đắng phơi hoặc sấy khô, đem sắc thành nước uống.

Bài 2: Đơn thuốc phối hợp nhiều vị

Chuẩn bị: Rau đắng khô 12g, Hoạt thạch 10g.

Thực hiện: Sắc các vị trên với 3 chén nước, sắc còn một, chia làm 3 lần uống trong ngày.